കൊട്ടാരക്കര ശ്രീ മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രം

കൊല്ലത്ത് നിന്ന് ഇരുപത്തിയഞ്ച് കിലോമീറ്റർ മാറി കൊട്ടാരക്കരയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ പ്രശസ്തമായ തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമാണ് കൊട്ടാരക്കര ശ്രീ മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രം. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നായ ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് നൂറ്റാണ്ടുകൾ പഴക്കമുണ്ടെന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ ശിവനാണെങ്കിലും ഗണപതിക്കാണ് ക്ക് ഇവിടെ അതീവ പ്രാധാന്യം. പാർവതി ദേവി, ഗണപതി, മുരുകൻ, നാഗരാജാവ്, അയ്യപ്പൻ എന്നിവയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റ് ആരാധനാമൂർത്തികൾ.

കൊട്ടാരക്കര ശ്രീ മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഐതിഹ്യം

കൊട്ടാരക്കര ശ്രീമഹാഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഐതിഹ്യം തച്ചനിലും വാസ്തുവിദ്യയിലും മകനെ വിദഗ്ധമായി പരിശീലിപ്പിച്ച പെരുന്തച്ചനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. മകൻ പിതാവിന്റെ കഴിവുകൾ മറികടന്ന് ദൂരവ്യാപകമായി പ്രശസ്തനാകാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ, പെരുന്തച്ചന് അസൂയ തോന്നിയെന്നും അയാൾ സ്വന്തം മകന്റെ മേൽ ഉളി വീഴ്ത്തി, അത് ഒരു അപകടമാണെന്ന് വരുത്തി തീർത്തുവെന്നുമാണ് കിംവദന്തികൾ. പിന്നീട് ഈ സങ്കടകരമായ സംഭവങ്ങളെ തുടർന്ന് പെരുന്തച്ചൻ അലഞ്ഞുതിരിഞ്ഞു. ഒടുവിൽ കൊട്ടാരക്കരയിലെത്തി. അവിടെ പുതുക്കിപ്പണിതുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന പടിഞ്ഞാറ്റിൻകര ക്ഷേത്രം കണ്ടു. സർപ്പക്കാവിനുള്ളിൽ ഒരു ചക്കയുടെ വേരും അദ്ദേഹം കണ്ടു, വേരിൽ നിന്ന് മനോഹരമായ ഗണപതിയുടെ ഒരു വിഗ്രഹം അദ്ദേഹം കൊത്തിവച്ചു. അവിടെ ആ വിഗ്രഹം സ്ഥാപിക്കാൻ അദ്ദേഹം പ്രധാന പുരോഹിതനോട് അനുവാദം ചോദിച്ചു, എന്നാൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ ഇതിനകം ഒരു വിഗ്രഹം ഉണ്ടായിരുന്നതിനാൽ അദ്ദേഹം അത് നിരസിച്ചു. തുടർന്ന് പെരുന്തച്ചൻ മണികണ്ഠേശ്വരം കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പൂജാരിയോട് അനുവാദം വാങ്ങി അവിടെ ആ വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ചു.

ഈ സമയത്ത് പുരോഹിതൻ ഭഗവാനുള്ള നിവേദ്യം തയ്യാറാക്കുകയായിരുന്നു. പെരുന്തച്ചൻ ആകാംക്ഷയോടെ ഗണപതിയുടെ നിവേദ്യം എന്താണെന്ന് തിരക്കി. പ്രധാന പൂജാരി, ‘ഉണ്ണിയപ്പം’ ആണെന്ന് പറഞ്ഞു. പെരുന്തച്ചൻ ഉടൻ ഒരു വാഴയിലയിൽ അര ഡസൻ ഉണ്ണിയപ്പം എടുത്ത് ദേവസന്നിധിയിൽ സമർപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ ശിവനാണെങ്കിലും തൻ്റെ മകൻ ഗണപതിക്ക് ക്ഷേത്രത്തിൽ കൂടുതൽ ഭക്തിയും വിശ്വാസവും ലഭിക്കുമെന്ന് പെരുന്തച്ചൻ പ്രവചിച്ചു. ഈ പ്രവചനം ഇന്നുവരെ സത്യവുമാണ്.

കൊട്ടാരക്കര ശ്രീ മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിനെ സംബന്ധിച്ച് മറ്റൊരു കഥകൂടി ഉണ്ട്. കൊട്ടാരക്കര തമ്പുരാന്റെ മകളുടെ വിവാഹത്തെ കുറിച്ചാണത്. മകളുടെ വിവാഹത്തിന് മലബാറിൽ നിന്ന് നൃത്തസംഘത്തെ അയക്കണമെന്ന് വധുവിന്റെ പിതാവ് കോഴിക്കോട് സാമൂതിരിയോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചു. കൃഷ്ണനാട്ടം പോലെയുള്ള ഒരു കലാരൂപത്തെ അഭിനന്ദിക്കാൻ തെക്കൻ കേരളത്തിലെ ജനങ്ങൾക്ക് കഴിവില്ലെന്ന് പ്രസ്താവിച്ചുകൊണ്ട് നൃത്തക്കാരെ അയക്കാൻ സാമൂതിരി പരിഹാസപൂർവ്വം വിസമ്മതിച്ചു. കൊട്ടാരക്കര തമ്പുരാൻ അങ്ങനെ അപമാനിതനായി. കിഴക്കേക്കരയിലെ ഗണപതിയോട് ഒരു വഴി മാർഗ്ഗം കണ്ടെത്താൻ സഹായിക്കണമെന്ന് പ്രാർത്ഥിച്ചു. അപ്പോൾ തമ്പുരാന്റെ സ്വപ്നത്തിൽ ശ്രീ മഹാഗണപതി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായ ഒരു കലാരൂപം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള അതുല്യമായ ആശയം ഭഗവാൻ അദ്ദേഹത്തിന് നൽകി. തുടർന്ന് തമ്പുരാൻ രാമനാട്ടം രചിക്കുകയും വസ്ത്രങ്ങൾ രൂപകൽപന ചെയ്യുകയും തന്റെ മകളുടെ വിവാഹസമയത്ത് അരങ്ങേത്രം അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം – പ്രധാന വഴിപാടുകൾ

നൂറ്റാണ്ടുകൾ പഴക്കമുള്ള കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം ആദ്യം അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത് ‘കിഴക്കേക്കര ശിവക്ഷേത്രം’ എന്നാണ്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ ശിവനാണെങ്കിലും ഗണപതി ക്ഷേത്രം എന്ന നിലയിലാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ വിഗ്രഹത്തിന് 3 അടി ഉയരമുണ്ട്. നാല് കൈകളാൽ പാശം, മോദകം, കദളിപ്പഴം, അങ്കുശം എന്നിവ വഹിക്കുന്നു. ഗണേശ ഭഗവാൻ തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിലെ എല്ലാ തടസ്സങ്ങളും നീക്കുമെന്ന് ഭക്തർ വിശ്വസിക്കുന്നു.

1008 നാളികേരം ഉപയോഗിച്ച് മഹാഗണപതി ഹോമം നടത്തുന്ന ഗണപതിയുടെ ജന്മദിനമായ വിനായക ചതുർത്ഥി വളരെ ആഘോഷങ്ങളോടെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ ആഘോഷിക്കുന്നത്. ശിവൻ, പാർവ്വതി, മുരുകൻ, അയ്യപ്പൻ, നാഗരാജൻ എന്നിവരാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവതകൾ. കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിലെ ഗണപതിയുടെ പ്രധാന വഴിപാടായ ഉണ്ണിയപ്പം വളരെ പ്രസിദ്ധിയാർജിച്ചതാണ്.

ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പ്രത്യേകത

കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ ശിവനാണെങ്കിലും, ഈ ക്ഷേത്രം ഗണപതി ക്ഷേത്രം എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിൽ സ്വർണ്ണ ദ്വജസ്തംഭവും കൊടിമരവും ഉണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ശ്രീകോവിൽ വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതും മേൽക്കൂര ചെമ്പ് പൊതിഞ്ഞ കോണാകൃതിയിലുള്ളതുമാണ്.  ശിവൻ, പാർവ്വതി, മുരുകൻ, അയ്യപ്പൻ, നാഗരാജൻ എന്നീ മൂർത്തികളാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവതകൾ.

ഉണ്ണിയപ്പം, ഉദയാസ്തമനപൂജ, മഹാഗണപതിഹോമം, പുഷ്പാഞ്ജലി എന്നിവയാണ് കൊട്ടാരക്കര ഗണപതിക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ.

ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്സവങ്ങൾ

വിനായക ചതുർത്ഥി: കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഉത്സവങ്ങളിലൊന്നാണ് വിനായക ചതുർത്ഥി. ഗണേശ ചതുർത്ഥി എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഇത് ഗണപതിയുടെ ജന്മദിനമായി ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു മാസമായ ഭദ്രയിലെ ശുക്ല ചതുർത്ഥിയിലാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. ഇത് സാധാരണയായി ആഗസ്റ്റ് മുതൽ സെപ്തംബർ വരെ വരുന്നു. 1008 നാളികേരം ഉപയോഗിച്ചുള്ള മഹത്തായ മഹാഗണപതി ഹോമത്തോടെയാണ് വിനായക ചതുർത്ഥി ഉത്സവം തുടങ്ങുന്നത്. ഇത് ഭൗതിക ലോകത്ത് മാത്രമല്ല, ഒരാളുടെ ആത്മീയ പുരോഗതിയിലും തടസ്സങ്ങൾ നീക്കുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.

നവരാത്രി: കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിൽ ആഘോഷിക്കുന്ന മറ്റൊരു ദിവ്യോത്സവമാണ് നവരാത്രി. പരമോന്നത ദേവിയുടെ വിവിധ ഭാവങ്ങളെ ആരാധിക്കുന്നതിനായി നവരാത്രി ഉത്സവം മൂന്ന് ദിവസത്തെ സെറ്റുകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ആദ്യത്തെ മൂന്ന് ദിവസങ്ങളിൽ, നമ്മുടെ എല്ലാ മാലിന്യങ്ങളും ദോഷങ്ങളും നശിപ്പിക്കുന്നതിനായി ദേവിയെ ‘ദുർഗ്ഗ’ എന്ന ശക്തമായ ശക്തിയായി വിളിക്കുന്നു. അടുത്ത മൂന്ന് ദിവസങ്ങളിൽ, ദേവിയെ ‘ലക്ഷ്മി’യായി ആരാധിക്കുന്നു. ഇത് ഭക്തർക്ക് അക്ഷയമായ സമ്പത്ത് ദേവി നൽകുമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. അവസാന മൂന്ന് ദിവസങ്ങളിൽ, ജ്ഞാനത്തിന്റെ ദേവതയായ സരസ്വതിയായി ദേവിയെ ആരാധിക്കുന്നു, ഈ സമയത്ത് ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകൾ ക്ഷേത്രത്തിലേത്തി വിദ്യാരംഭം നടത്തുന്നു.

വിഷു: പ്രാദേശിക കലണ്ടറിലെ ആദ്യ ദിനവും ആദ്യ രാശിയായ മേടരാശിയുടെ തുടക്കവുമായ വിഷുവും ക്ഷേത്രത്തിൽ ആഘോഷിക്കുന്നുണ്ട്. ഇംഗ്ലീഷ് കലണ്ടർ പ്രകാരം ഇത് സാധാരണയായി ഏപ്രിൽ രണ്ടാം വാരത്തിലാണ് വരുന്നത്.

ശിവരാത്രി: ഫാൽഗുന മാസത്തിലെ ചന്ദ്രനില്ലാത്ത രാത്രിയിൽ ആഘോഷിക്കുന്ന ശിവരാത്രിയാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന ഉത്സവം.

ക്ഷേത്ര ദർശനത്തിനുള്ള ഡ്രസ് കോഡ്:

കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിൽ ദർശനം നടത്തുമ്പോൾ പരമ്പരാഗത വസ്ത്രങ്ങളാണ് ഏറ്റവും അഭികാമ്യം.

ക്ഷേത്രം സന്ദർശിക്കാനുള്ള ഏറ്റവും നല്ല സമയം

കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം വർഷം മുഴുവനും സന്ദർശിക്കാവുന്നതാണ്. എന്നാൽ വിനായക ചതുർത്ഥി ഉത്സവത്തിൽ പങ്കെടുക്കാൻ കഴിയുന്ന ഈ ക്ഷേത്രം സന്ദർശിക്കാൻ ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ സമയം ആഗസ്റ്റ് മുതൽ സെപ്റ്റംബർ വരെയാണ്.

ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി:

വിമാനമാർഗ്ഗം – കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിന് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളമാണ് തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം. ഇവിടെ നിന്നും 74 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് അമ്പലം. എയർപോർട്ടിൽ എത്തിയാൽ ഒരു ക്യാബ് അല്ലെങ്കിൽ ബസ് വാടകയ്ക്ക് എടുത്ത് ക്ഷേത്രത്തിലെത്താം.

റെയിൽ മാർഗം – കൊട്ടാരക്കര റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനാണ് കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രത്തിന് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ. റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ എത്തിയാൽ ഒരു ക്യാബ്, ബസ് അല്ലെങ്കിൽ ഓട്ടോറിക്ഷ എന്നിവ വാടകയ്ക്ക് എടുത്ത് ക്ഷേത്രത്തിലെത്താം.

റോഡ് മാർഗം –  നിരവധി സംസ്ഥാന ട്രാൻസ്പോർട്ട് ബസുകളും സ്വകാര്യ ബസുകളും കൊട്ടാരക്കരയിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമാണ്.