എംഎഫ് ഹുസൈന്റെ ‘ഗ്രാം യാത്ര’ വിറ്റുപോയത് ഞെട്ടിക്കുന്ന വിലയ്ക്ക്

പ്രശസ്ത ഇന്ത്യൻ കലാകാരനായിരുന്നു എംഎഫ് ഹുസൈൻ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ ലോകമെമ്പാടും പ്രശസ്തി നേടിയതാണ്. 2011-ൽ അദ്ദേഹം മരിച്ചതിനു ശേഷവും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കലാസൃഷ്ടികളുടെ മൂല്യം വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. അടുത്തിടെ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഒരു പെയിന്റിംഗ് ലേലത്തിൽ ചരിത്രപരമായ റെക്കോർഡ് സ്ഥാപിച്ചുകൊണ്ട് ആഗോള തലത്തിൽ വാർത്തകളിൽ ഇടം നേടി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കലാസൃഷ്ടിയായ അൺടൈറ്റിൽഡ് (ഗ്രാം യാത്ര) ന്യൂയോർക്കിലെ ക്രിസ്റ്റീസിൽ 13.8 മില്യൺ യുഎസ് ഡോളറിനാണ് (ഏകദേശം 118 കോടി രൂപ) ലേലം ചെയ്തത്. പൊതു ലേലത്തിൽ ഇതുവരെ വിറ്റഴിക്കപ്പെട്ടതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും ചെലവേറിയ ആധുനിക ഇന്ത്യൻ പെയിന്റിംഗാണിത്. എന്നാൽ ആരാണ് ഈ പെയിന്റിംഗ് വാങ്ങിയതെന്ന് ഇതുവരെ പുറത്തുവന്നിട്ടില്ല.

അതേസമയം, ഈ പെയിന്റിങ്ങിന്റെ ഏകദേശ വില 2.5 മില്യൺ മുതൽ 3.5 മില്യൺ യുഎസ് ഡോളർ വരെയായിരുന്നു. എന്നാൽ പ്രതീക്ഷിച്ച വിലയേക്കാൾ നാലിരട്ടിയിലാണ് ആ കലാസൃഷ്ടി വിറ്റുപോയത്. നേരത്തെ, ഹുസൈന്റെ ഒരു പെയിന്റിംഗ് 2023 ൽ ലണ്ടനിൽ ലേലം ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. 3.1 മില്യൺ ഡോളറിനാണ് (ഏകദേശം 26 കോടി രൂപ) ആ പെയിന്റിംഗ് വിറ്റു പോയത്.

അമൃത ഷെർഗിലിൻ്റെ റെക്കോർഡ് തകർത്ത ഹുസൈൻ്റെ പെയിൻ്റിംഗ്

നേരത്തെ, ആധുനിക ഇന്ത്യൻ കലയിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന വിലയുള്ള പെയിന്റിംഗിനുള്ള പദവി അമൃത ഷെർഗിലിന്റെ ദി സ്റ്റോറി ടെല്ലർ (1937) ആയിരുന്നു. 2023 സെപ്റ്റംബറിൽ മുംബൈയിൽ നടന്ന ലേലത്തിൽ ഈ പെയിൻ്റിംഗ് 7.4 മില്യൺ ഡോളർ (ഏകദേശം 63 കോടി രൂപ) നേടിയിരുന്നു. അതേസമയം, 1959 ൽ സൃഷ്ടിച്ച എസ്എച്ച് റാസയുടെ പെയിന്റിംഗ് കാലിസ്റ്റെ 2023 മാർച്ചിൽ സോത്ത്ബീസിൽ 5.6 മില്യൺ ഡോളറിനാണ് വിറ്റുപോയത്.

70 വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം പൊതു ലേലം

1954-ൽ ഹുസൈൻ വരച്ച ഈ പെയിന്റിംഗിന് ഏകദേശം 14 അടി നീളമുണ്ട്. പരമ്പരാഗത ഇന്ത്യൻ ഗ്രാമങ്ങളുടെ 13 വ്യത്യസ്ത ദൃശ്യങ്ങൾ ആണ് പെയിന്റിംഗിൽ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. 70 വർഷത്തിനിടെ ഇതാദ്യമായാണ് ഇത് ലേലത്തിന് വച്ചത്. 1954-ൽ ന്യൂഡൽഹിയിൽ വെച്ച് നോർവീജിയൻ ജനറൽ സർജനും സ്വകാര്യ ആർട്ട് കളക്ടറുമായ ലിയോൺ ഏലിയാസ് വോളോഡാർസ്‌കിയാണ് ഈ അത്ഭുതകരമായ കലാസൃഷ്ടി ആദ്യം വാങ്ങിയത്. പൊതു പ്രദർശനത്തിൽ നിന്ന് വളരെ അകലെ ഒരു സ്വകാര്യ ന്യൂറോ സയൻസ് ഇടനാഴിയിലാണ് ഇത് സൂക്ഷിച്ചിരുന്നത്.

സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയതിനുശേഷം ഇന്ത്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളുടെയും ഗ്രാമീണ ജീവിതത്തിന്റെയും പ്രാധാന്യത്തെ ഹുസൈൻ ഈ കലാസൃഷ്ടിയിൽ ഊന്നിപ്പറയുന്നുവെന്നും, ഇന്ത്യൻ ആധുനിക കലയ്ക്കുള്ളിലെ സ്വത്വത്തിനായുള്ള അന്വേഷണത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്നും ക്രിസ്റ്റീസിലെ ദക്ഷിണേഷ്യൻ ആധുനിക, സമകാലിക കലാ വിഭാഗത്തിന്റെ തലവനായ നിഷാദ് അവാരി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.

13 വർഷം നീണ്ട ലേല പ്രക്രിയ

ഈ പെയിന്റിംഗ് ലേല ഘട്ടത്തിലെത്താൻ 13 വർഷമാണെടുത്തത്. ഓസ്ലോ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഹോസ്പിറ്റൽ ഇത് വിൽക്കാൻ തീരുമാനിച്ചപ്പോൾ, ക്രിസ്റ്റീസ് ഉടൻ തന്നെ താൽപ്പര്യം പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ആവശ്യമായ അംഗീകാര നടപടിക്രമങ്ങൾ അന്തിമമാക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ ലേലത്തിൽ നിന്നുള്ള വരുമാനം ഡോ. ​​വോളോഡാർസ്കിയുടെ ബഹുമാനാർത്ഥം ഡോക്ടർമാർക്കായി ഒരു പരിശീലന കേന്ദ്രം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനായി നീക്കിവയ്ക്കുമെന്ന് അവാരി പറഞ്ഞു. ഹുസൈന്റെ നിലനിൽക്കുന്ന പാരമ്പര്യത്തെ എടുത്തുകാണിച്ചുകൊണ്ട് ആഗോള വിപണിയിൽ ആധുനിക ഇന്ത്യൻ കലയ്ക്കുള്ള വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവശ്യകതയാണ് ഈ പ്രധാന ലേലം തെളിയിക്കുന്നത്.