വർഷങ്ങളോളം ഡൽഹിയിലെ നാഷണൽ സുവോളജിക്കൽ പാർക്കിന്റെ (ഡൽഹി മൃഗശാല) ആകർഷണമായിരുന്ന 29 വയസ്സുള്ള ആഫ്രിക്കൻ ആന ‘ശങ്കറി’ന്റെ മരണം മൃഗശാല പ്രേമികളെ ഏറെ ദുഃഖത്തിലാഴ്ത്തിയിരിക്കുകയാണ്. സെപ്റ്റംബർ 17-ന് വൈകുന്നേരം കുഴഞ്ഞുവീണ് മരിച്ച ശങ്കറിന്റെ പോസ്റ്റ്മോർട്ടം റിപ്പോർട്ട് ഇപ്പോൾ പുറത്തുവന്നിരിക്കുകയാണ്. ശങ്കറിന്റെ ജീവനെടുത്തത് ഒരു സാധാരണ വൈറൽ അണുബാധയാണ്. എന്നാൽ, രോഗകാരി എലികളിലൂടെ പകർന്നതാണ് എന്ന കണ്ടെത്തൽ മൃഗശാലയുടെ സുരക്ഷാ സംവിധാനങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഗുരുതരമായ ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർത്തുന്നു.
ശങ്കറിന്റെ മരണത്തിന് പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ചത് എൻസെഫലോമയോകാർഡിറ്റിസ് (EMCV) വൈറസാണെന്ന് അധികൃതർ സ്ഥിരീകരിച്ചു. ഹൃദയപേശികളിൽ വീക്കം ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒരു വൈറസാണിത്. എലികൾ പോലുള്ള എലികളിലൂടെയാണ് ഈ രോഗകാരി സാധാരണയായി പകരുന്നത്. സെപ്റ്റംബർ 17 ന് വൈകുന്നേരം 7:25 ഓടെയാണ് വെറ്ററിനറി സംഘത്തിന്റെ അടിയന്തര ചികിത്സ നൽകിയിട്ടും ശങ്കറിനെ കൂട്ടിൽ മരിച്ച നിലയിൽ കണ്ടെത്തിയത്.
ആന കുഴഞ്ഞുവീണ ദിവസം വരെ രോഗലക്ഷണങ്ങളൊന്നും കാണിച്ചിരുന്നില്ലെന്നാണ് മൃഗശാല അധികൃതർ ആദ്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തത്. EMCV വൈറസ് കണ്ടെത്തിയതോടെ, മൃഗശാലയിലെ ജൈവസുരക്ഷാ മാനദണ്ഡങ്ങളെക്കുറിച്ച് വലിയ ആശങ്കകൾ ഉയർന്നിരിക്കുകയാണ്.
അതേസമയം മലിനമായ ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ വെള്ളത്തിലൂടെയോ ആനകൾ പോലുള്ള വലിയ സസ്തനികളെ ഈ വൈറസ് ബാധിക്കാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് ഉദ്യോഗസ്ഥർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. മൃഗശാലയിലെ ജൈവസുരക്ഷ, എലി നിയന്ത്രണം, മൊത്തത്തിലുള്ള മൃഗക്ഷേമം എന്നിവയെക്കുറിച്ച് ഗുരുതരമായ ചോദ്യങ്ങളാണ് പോസ്റ്റ്മോർട്ടം കണ്ടെത്തലുകൾ ഉയർത്തുന്നത്.
ഡൽഹി മൃഗശാലയിലെ ശങ്കറിന്റെ ജീവിതം സിംബാബ്‌വെയിൽ നിന്ന് തുടങ്ങിയ ഒറ്റപ്പെടലിന്റെ കഥ കൂടിയാണ്. 1998-ൽ സിംബാബ്‌വെയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു നയതന്ത്ര സമ്മാനമായാണ് ശങ്കറിനെ ഇന്ത്യയിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നത്. 2005-ൽ കൂട്ടുകാരനായ ബോംബായ് മരിച്ചതിനുശേഷം ശങ്കർ തന്റെ വളപ്പിൽ ഒറ്റയ്ക്കാണ് താമസിച്ചിരുന്നത്.